Creatie; magnetron vs. slowcooker

Laten we een voorbeeldje geven. Een aantal illustratie als deze gingen een tijd geleden rond op sociale media. Qua proces kan het in feite van alles zijn. ‘Wat is ervoor nodig om iets te creëren, te realiseren? Kost dat echt zoveel tijd? Kan het ook sneller? Kan het goedkoper?’ Het zijn vaak veel vragen met weinig idee van het gehele proces dat nodig is om het resultaat tot stand te brengen. Het uiteindelijke resultaat? Was de tulp eerst nog heel gedetailleerd geïllustreerd, nu blijft een soort kindertekening over waarbij je lichtjes iets van een tulp herkent.

Dit illustreert volgens mij mooi de bredere uitdaging binnen creatieve processen. De route naar het uiteindelijke doel is vaak veel intensiever dan het resultaat op zich laat zien. Het ‘denken’ zichtbaar maken is een proces wat tijd en aandacht nodig heeft. Dit geldt voor het bouwen van je bedrijf, je merk, je naam, logo, team, een campagneplan, een illustratie, het bereiken van je doelgroep en ga zo maar door; processen waarin juist ‘vaardigheden’ en ‘tijd’ nodig zijn en waarbij de oplossingen vaak niet klaarliggen in een laatje. In deze blog wil ik daarom met je van gedachten wisselen over creatie. Over het proces dat nodig is bij het creëren van iets dat er nog niet is. En de route die nodig is om het gewenste resultaat te behalen. Wat verwacht jij van het proces? Mag het je wat kosten? Zowel in resources als in tijd?

Bovenstaand voorbeeld van de tulp is natuurlijk vrij extreem, maar het laat wel goed zien wat vaak de verwachting van het proces is én welke consequenties dat kan hebben. De wens graag ‘alles’ met minder of weinig effort te willen, gaat vaak ten koste van de kwaliteit en/of het resultaat. Sneller of goedkoper heeft daarmee effect op de details en kundigheid die nodig is binnen de vaak complexe processen waarin ideeën tot leven moeten komen. Processen waarin het denken zichtbaar gemaakt wordt.

Het tot stand brengen van iets, het creëren van een ontwerp, een onderneming of een project, daar zit tijd en aandacht in. Het is niet iets wat er opeens is. Toch leven we in een samenleving die gericht is op wat ik ‘magnetron creatie’ noem. We willen dat magnetron-gevoel maar al te graag in stand houden. Als we iets willen, willen we dat nu. Het liefst zelfs gister. 

De beste ideeën liggen op het kerkhof, zeg ik weleens als ik mensen spreek over dat men ook zo’n idee had of wanneer ik de gevleugelde uitspraak hoor “dat had ikzelf ook kunnen bedenken”. Maar dat zelf bedenken en het ook nog goed uitvoeren, dat in nu juist de kunst. Iedereen heeft geweldige revolutionaire ideeën, maar weinig mensen hebben de kunde en vaardigheid dit om te zetten naar realiteit, naar een sterk eindproduct. En daar zit nu net waarde van een creatief bureau. 

De korte spanningsboog van het magnetron-denken maakt dat we snel te makkelijk kunnen denken over de realisatie van ideeën of dromen. Maar in creatie werkt het anders; een goed idee en een goede uitwerking heeft tijd nodig. Wanneer er écht aandacht en tijd door experts aan wordt besteed, betaalt dit zich ook uit in sterke creaties.

Creëren in de brede zin van het woord kost meer tijd dan dat je in eerste instantie ziet. Onder de oppervlakte gebeurt meer dat bijdraagt aan het resultaat. Aan het bouwen van een sterk merk, een gaaf logo of een strakke website gaat namelijk een heel proces vooraf.

Het is als de illustratie van de ijsberg hierboven. De top van de berg is boven water zichtbaar voor iedereen. Dat zijn de eindproducten die we aan klanten leveren: een succesvolle website, een strakke campagne, een tof logo en ga zo maar door. En ja, dat is aantrekkelijk en wil iedereen natuurlijk! Maar wat er voor nodig is om tot zo’n product te komen, ligt onder water.  Denk bijvoorbeeld aan brainstormen, een plan opstellen, onderzoek doen, testen, overleggen, verschillende richtingen uitproberen en ga zo maar door! 

Over het algemeen zien we wat aan de oppervlakte zichtbaar is; het eindproduct. De weg ernaartoe zien we vaak niet. Maar die weg, die route, kost tijd. Zeker in creatie! Dat is meestal de stoomoven… maar wel met een heerlijk resultaat!

Het begint allemaal met de juiste verwachtingen. Want binnen elk proces en project is er een spanningsveld tussen de omvang van het idee, beschikbare budgetten, beschikbare tijd en de gewenste kwaliteit. De hoeveelheid beschikbare middelen (o.a. geld) is vaak bepalend voor wat gemaakt en geleverd (omvang) kan worden en de snelheid waarmee dit kan gebeuren (tijd). Vervolgens maakt het niet uit welk aspect je verandert binnen deze driehoeksverhouding: de andere aspecten moeten mee veranderen, tenzij je oké bent met de concessies aan de kwaliteit.

De elementen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden: goedkoper, beter en sneller en omvang. Daar waar de wens is het proces te versnellen (tijd), zijn extra middelen nodig (geld) of moeten er concessies worden gedaan aan de omvang of de kwaliteit. Er wordt dan bijvoorbeeld minder tijd en aandacht besteed aan onderdelen binnen het proces om tijd te besparen om op die manier toch binnen budget te blijven. Wordt er toch voor gekozen om één van de aspecten te veranderen en de andere niet, dan heeft dit volgens de Duivelsdriehoek altijd impact op de kwaliteit. Met als gevolg: minder details, minder testen en andere zaken die de kwaliteit en daarmee het resultaat beïnvloeden.

Herkenbaar? Het kan zijn dat jezelf, je organisatie of je opdrachtgever deze waarde van werk, proces, tijd, vaardigheden en materialen (nog) niet kent of begrijpt. Misschien wordt het zelfs onderschat. Het proces van idee naar realisatie is dus niet een ‘magnetron-ping’ proces. Het is veel meer een ‘slowcooker proces’. Bij bereiding met een slowcooker gaat er aandacht uit naar de kwaliteit. Zo zit in deze voorbereiding meer tijd dan wanneer je iets opwarmt in de magnetron. Tijd om de ingrediënten met zorg te kiezen en klaar te maken. De juiste specerijen worden geselecteerd en desnoods wordt het vlees of vis al lichtjes aangebakken. Dan gaat alles in de slowcooker en wordt het in zes tot acht uur gaar gestoofd. Met een groot verschil in resultaat & (smaak)beleving!

Juist dat creëren wat er nog niet is, komt er niet met een ‘ping’. Het is leren, proberen, volhouden en hard werken. De kunde om een origineel idee te realiseren, heeft tijd en aandacht nodig. Het kost je wat, maar het is zeker de investering waard wanneer je dankzij echt goede creatie, je merk of product tot leven ziet komen.

Deze blog is eerder op de LinkedIn van Jannis geplaatst onder persoonlijke titel.